DEPREM ARAŞTIRMA KOMİSYONU TOPLANDI: 'UCUZ SURİYE DEMİRİ ÖLÜMLERİ KATLADI'
Deprem bölgesinde yıkılan binaların çoğunda ucuz ve kalitesiz demirinin kullanıldığına dikkat çeken Prof. Dr. Kumral, ‘Dayanıklılığı bizim demirlerin yarısı kadar’ dedi.
TBMM Deprem Araştırma Komisyonu’nda ölümlerin katlanarak artmasında, Suriye'den getirilen ucuz demirinin etkili olduğu tespiti yapıldı. İstanbul Teknik Üniversitesi Rektör Yardımcısı Mustafa Kumral, “Yıkılan binaların çoğunun demirleri Türk yapımı değil. Ucuz olduğu için Suriye demirini kullanmışlar. Dayanıklılığı bizim demirlerin yarısı kadar değil” dedi.
Kumral, Hatay’da kullanılan bazı demirlerin Suriye’den getirildiğine dikkat çekerek, “Yanlarında İskenderun Demir Çelik Fabrikası olmasına rağmen birçok insan ucuz olduğu için Suriye demirini kullanmış. Suriye demirinin dayanıklılığı bizim demirlerinin yarısı kadar değil. Sonuçları ortada” dedi.
Araştırma Komisyonu’na sunum yapan Nazmi Şahin ise Kahramanmaraş merkezli son depreme kadar geçmiş beş depremde yapı denetimli binaların yıkılmadığını belirtirken, “Son depremde ise yapı denetimli 151 bin binadan yaklaşık 290’ı yıkıldı. Bunların yüzde 85’i de ikinci depremde yıkıldı” bilgisini verdi.
‘Fay yasası getirilsin’
Prof. Dr. Hasan Sözbilir de yapı denetim mekanizmasının gözden geçirilmesi gerektiğini, yapı stokuyla ilgili çalışmaların da bir an önce tamamlanmasının önemli olduğunu vurguladı. Yeni yapılacak kalıcı konutların yerlerine ilişkin de kritik açıklama yapan Sözbilir, şu ifadeleri kullandı:
"İşçilere ve ara elemanlara belli bir kalitede eğitim verilmesi gerekiyor. Diri fay üzerindeki yapılaşma önemli problem. İnsan yapımı her şey, diri fay üzerinde kesilip atılıyor. Sıvılaşma tehlikesi içeren zeminler üzerinde yapılaşma yapmadan önce o zeminin sıvılaşma tehlikesini ortadan kaldırmak gerekiyor. Fay yasası getirilirse, faydan sakınma şansımız var."
İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cenk Yaltırak da, deprem faylarının sürekli hareket halinde olduğunu ve mevcut Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nın buna uygun olarak değiştirilmesi gerektiğini belirtti.