Malatya kayısısı risk altında mı?
Malatya’da sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi kayısıyı erken çiçeklenme riskiyle karşı karşıya bırakırken ilkbahar geç donları tehlikesini bir kez daha gündeme getirdi.
Mevsim sıcaklıkları bölgede olduğu gibi Malatya’da da mevsim normallerinin üzerinde seyrediyor. Geçmiş yıllara göre son yıllarda alışılagelmişin dışında sıcak seyreden havalar nedeniyle kayısı erken çiçek açma riskiyle karşı karşıya geldi. Erken çiçeklenme ise ilkbahar geç donları tehlikesini ortaya çıkarıyor.
Sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi, beklenen karın yağmaması kayısıyı nasıl etkiler?
“SICAKLIK DERECELERİ YÜKSEK”
Ziraat Mühendisleri Odası Malatya Şube Başkanı Fevzi Çiçek,“Uzun yılların ortalamalarına göre, 40 yıldan fazla bir değerlendirme kapsamında aralık ayı en sıcak geçen ay olarak belirlendi. Bizim coğrafyamızda yani Malatya’mızda da benzer bir durum söz konusu. Kar yağışı yok, kısmen yağmur yağışları var, sıcaklık dereceleri yüksek”
dedi.
“KAYISININ SOĞUKLAMA İHTİYACI VAR”
Çiçek, mevsimlerde bir kayma meydana geldiğini ifade ederek, şunları kaydetti:“Kayısı, çeşitlerine göre değişmekle beraber bir soğuklama ihtiyacı var. 6-7 derecenin altında belirli bir saat geçirmesi gerekiyor. Şu an için soğuklama ihtiyacında bir sorun olacağını düşünmüyorum. Yalnız iklim değişikliği söz konusu; yağış rejimi ve sıcaklık değişti. Mevsimlerde bir kayma oldu. Dolayısıyla bölgenin iklim deseninin de daha geçmişten alışılagelenin dışında bir seyir noktasına getirdi.”
“KAYISIDA ÇİÇEKLENME TAKVİMLERİ DEĞİŞTİ”
“Kayısı ağaçlarında çiçeklenme takvimleri değişti” diyen Çiçek,“2000’li yıllarda nisan başında, mart sonunda çiçeklenmeyi görürken, 2018 yılında 23 Şubat’ta çiçeklenmeyi gördük. Bölgelere göre değişmekle birlikte çiçeklenme takvimi bir ay erkene doğru geldi. İklim değişikliğinde geçmişten gelen stabil bir değişiklik söz konusu değil ani hava değişikliklerine sebebiyet verebiliyor. 2022-2023 değerlendirmesine baktığımızda 2023 Ocak ayına kadar çok şiddetli kuraklık riskiyle karşı karşıyaydık ama şubat ayında devam eden kar yağışı hazirana kadar yağmurla devam etti. Olması gerekenin çok üzerinde bir yağış aldık hatta sel felaketleri yaşandı”
ifadelerine yer verdi.
“KAR YAĞIŞI ŞUBAT AYINA YÖNLENDİ”
Çiçek, son yıllarda soğuklamaların şubat ayından mart ayına sektiğini kaydederek,“2024 yılında da bir kuraklık riskiyle karşılaşır mıyız onu bilmiyorum. Mevsimi takip etmemiz gerekiyor ama bulunduğumuz tarih itibariyle beklediğimiz kar yağışı olmadı. Sıcaklıklar çok yüksek seyretti. Mevsimin bu şekilde seyretmesi halinde kuraklık riskini içinde barındırıyor. Şubat ve mart aylarını takip etmemiz gerekiyor. Son yıllarda soğuklamalar şubat ayında mart ayına sekti. Kar yağışı şubat ayına yönlendi”
diye konuştu.
“İLKBAHAR GEÇ DONLARI AÇISINDAN CİDDİ RİSK OLUŞTURUR”
Mevsim itibariyle sıcaklık verilerinin yüksek olduğunu dile getiren Çiçek,“ İlk çiçeklenmeyle son çiçeklenme 30-35 gün sürerken son 3-4 yılda 45 güne kadar çıktı. Bunun nedeni de; mevsimin son yıllarda geçmişten gelen alışılagelmişin dışında seyretmesinden kaynaklanıyor. Bulunduğumuz tarih itibariyle aylık sıcaklı verileri yüksek gidiyor. Böyle devam etmesi durumunda erken çiçeklenme söz konusu olur. Buda ilkbahar geç donları açısından çok ciddi anlamda bir risk oluşturur. Bazı bölgelerde son sulama suyunun geç verilmesiyle beraber ağaçlarımızda tomurcukların (meyve gözleri) uyku dönemine girilmeden kışa girilmesi de soğu hava riskine açık duruma geldi. Şubat ayını beklemek lazım”
dedi.